Τετάρτη 6 Οκτωβρίου 2021

Δημιουργώντας εκπαιδευτικό υλικό: τάνγκραμ και "οστομάχιον" του Αρχιμήδη

Η ανάπτυξη εκπαιδευτικού υλικού αποτελεί μια προτεραιότητα για το Πειραματικό Σχολείο καθώς συνδέεται άμεσα με την υλοποίηση καινοτομιών. Η «ΕΡΕΥΝΑ ΔΡΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ ΣΤΙΣ ΕΝΟΤΗΤΕΣ ΤΗΣ ΓΕΩΜΕΤΡΙΑΣ» με τίτλο «Στον κόσμο των σχημάτων και των στερεών» που θα υλοποιηθεί στην Στ' τάξη στο πλαίσιο ανάπτυξης της μαθηματικής σκέψης η Γεωμετρία εισάγεται ως ιδιαίτερο γνωστικό αντικείμενο. Οι εβδομαδιαίες συναντήσεις θα έχουν εστίαση στην STEAM προσέγγιση και την εργαστηριακή  συγκρότηση της εργασίας. Στο πλαίσιο αυτό στην βιβλιοθήκη - εργαλειοθήκη των μαθηματικών αναπτύξαμε δύο κατασκευές μεγάλου μεγέθους το τάνγκραμ και το "οστομάχιον" του Αρχιμήδη. 

Το τάνγκραμ (στα κινεζικά σημαίνει επτά επίπεδα πλακίδια - ταν (tanεπτάρι), τα οποία ενώνονται για να σχηματίσουν σχήματα. Ο στόχος του παζλ είναι να διαμορφώσει κάποιο συγκεκριμένο σχήμα (του οποίου δίνεται μόνο ένα περίγραμμα ή μια σιλουέτα) χρησιμοποιώντας και τα επτά κομμάτια, χωρίς να επικαλύπτει το ένα το άλλο. Φημολογείται ότι το τάνγκραμ έχει εφευρεθεί στην Κίνα κατά τη διάρκεια της Δυναστείας Σονγκ, και στη συνέχεια μεταφέρθηκε στην Ευρώπη μέσω των εμπορικών πλοίων στις αρχές του 19ου αιώνα. Έγινε πολύ δημοφιλές στην Ευρώπη για κάποιο χρονικό διάστημα, και αργότερα πάλι κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου

Οστομάχιον ονομαζόταν ένα μαθηματικό κείμενο του Αρχιμήδη. Μόνο λίγα αποσπάσματα σε αραβικά και βυζαντινά χειρόγραφα έχουν διασωθεί. Ενώ τα αραβικά χειρόγραφα αποδίδουν λάθος τον τίτλο, (Στομάχιον), ο Ρωμαίος συγγραφέας Ausonius ορθώς το ονομάζει "Ostomachion", όπως αποκαλύπτει ο Johann L. Heiberg, ο Δανός μελετητής του Αρχιμήδη.

Η λέξη οστομάχιον προέρχεται από τις λέξεις οστούν και μάχη και σημαίνει η μάχη των οστών.

Ήταν διαδεδομένο παιχνίδι στην αρχαιότητα και έμοιαζε με το σημερινό τάνγκραμ. Παιζόταν με 14 γεωμετρικά σχήματα (οστά) με τα οποία δύο ή και περισσότεροι παίχτες κάναν διάφορες γεωμετρικές φιγούρες και ανταγωνίζονταν μεταξύ τους. 

Δεν είναι γνωστό, αν ένα από τα δυο (το παιχνίδι ή το μαθηματικό πρόβλημα) είναι αρχαιότερο του άλλου.





Δεν υπάρχουν σχόλια: