«Κλειστά στόματα» για τη σχολική βία

 Stopbullying: Webisodes ενάντια στον σχολικό εκφοβισμό

Δείτε την καμπάνια Stopbullying που αποσκοπεί στην ευαισθητοποίηση και την ενημέρωση κατά του σχολικού εκφοβισμού. Διαβάστε τι πρέπει να κάνουν οι γονείς και το παιδί, σε περίπτωση “bullying” (Vids)

 

Σχολικός εκφοβισμός, ή αλλιώς bullying. Φαινόμενο της εποχής, που κλιμακώνεται στο πέρας του χρόνου και πλέον “φωλιάζει” και στα άδυτα του διαδικτύου, μπαίνοντας από το “παράθυρο” σε πολλά σπίτια.

Το “bullying”, είναι στην ουσία η χρήση βίας μεταξύ μαθητών ή συνομηλίκων παιδιών με στόχο να προκληθεί πόνος στον άλλο και ψυχολογική πίεση.
Εμφανίζεται με διάφορες μορφές, όπως του λεκτικού εκφοβισμού, του κοινωνικού-συναισθηματικού, του σωματικού, του σεξουαλικού αλλά και του ηλεκτρονικού εκφοβισμού. Κοινώς, μπορεί να εκφράζεται σαν “πείραγμα”, σωματική βία, διάδοση φημών, λεκτική βία και διακριτική συμπεριφορά.
Τις περισσότερες φορές, οι έρευνες και η εμπειρία δείχνουν ότι τα θύματα είναι άτομα με χαμηλή αυτοεκτίμηση, μοναχικότητα και τάση για απομόνωση, ευαίσθητα και εσωστρεφή, ενώ παρουσιάζουν έλλειψη συνεργασίας και ομαδικής νοοτροπίας.
Οι  δράστες από την άλλη πλευρά, παρουσιάζουν στοιχεία προβληματικής, αντικοινωνικής και συχνά παραβατικής συμπεριφοράς. Χαρακτηρίζονται από ασυνέπεια στη συμπεριφορά τους, αδυναμία διαχείρισης του θυμού τους, παρορμητικότητα, απουσία τύψεων ή μεταμέλειας και χειριστική συμπεριφορά ως προς τον άλλο.
Η παγκόσμια διάσταση του σχολικού εκφοβισμού, έχει οδηγήσει στη δημιουργία πολλών κυβερνητικών και μη κινήσεων ενημέρωσης, ευαισθητοποίησης και πρόληψης.
Στα πλαίσια του αγώνα κατά του bullying, η Αμερικανική Κυβέρνηση λανσάρει την καμπάνια “Stopbullying”, “ανεβάζοντας” στο διαδίκτυο σειρά από βίντεο για τα παιδιά.

 
Πρωταγωνιστές των βίντεο, είναι οι καρτούν χαρακτήρες KB, Josh και Milton, που αντιμετωπίζουν θαρραλέα τα παιδιά που παρενοχλούν τους συμμαθητές τους.
Μετά το τέλος του κάθε βίντεο, το παιδί καλείται να απαντήσει σε ένα κουίζ σχετικό με το θέμα της σχολικής βίας που το βοηθά στην αφομοίωση του διδακτικού μηνύματος.

 
Δείτε όλα τα βίντεο της σειράς εδώ:

http://www.dailymotion.com/video/xx1nmc_the-playground-is-for-everyone_news

 http://www.dailymotion.com/video/xx1nmp_stopbullying-gov-webisode-power-in-numbers_news

 http://www.dailymotion.com/video/xx1nn0_stopbullying-gov-webisode-real-friends_news 

Πως αντιμετωπίζεται η σχολική βία – τι πρέπει να κάνουν οι γονείς:
• Γονείς παιδιού που εκφοβίζεται:
-Συνεργαστείτε στενά με το σχολείο για να πληροφορηθείτε για την έκταση και τη σοβαρότητα του περιστατικού καθώς και για τους τρόπους αντιμετώπισής του.
-Παρέχετε στο παιδί σας υποστήριξη και ασφάλεια, χωρίς να το κατακρίνετε.
-Ακούστε προσεκτικά τι έχει να σας πει το παιδί σας για τα συναισθήματά του και για τις ανάγκες του.
-Παρακολουθείτε την εξέλιξη της κατάστασης αλλά και την υγεία του παιδιού σας.
-Αν το παιδί σας παραπονιέται για μεγάλο χρονικό διάστημα ότι έχει σωματικούς πόνους, αν παρατηρείτε ότι έχει δυσκολίες στον ύπνο ή αν αρνείται επίμονα να πάει στο σχολείο, επισκεφτείτε έναν ειδικό ψυχικής υγείας για παιδιά.

 
• Γονείς παιδιού που εκφοβίζει:
-Συζητήστε με τον Διευθυντή του σχολείου για το περιστατικό εκφοβισμού που προκλήθηκε από το παιδί σας.
-Συνεργαστείτε με το σχολείο, για την αντιμετώπιση του προβλήματος του παιδιού σας σχετικά με τη βία.
-Συνεργαστείτε με τον Διευθυντή και τον δάσκαλο του παιδιού σας για την εφαρμογή των κανόνων, των συνεπειών και την πρόληψη τέτοιων συμπεριφορών.
-Παρακολουθήστε την εξέλιξη της κατάστασης και συνεργαστείτε στενά με το σχολείο. Παρατηρήστε αν το παιδί σας εμπλέκεται συχνά σε καβγάδες ή εκδηλώνει εκφοβιστική συμπεριφορά και με τα παιδιά της γειτονιάς ή και με εσάς στο σπίτι. Μιλήστε γι’ αυτά στο Διευθυντή και το δάσκαλο της τάξης και συνεργαστείτε μαζί τους για να πάρετε βοήθεια.
Διαστάσεις εν τω μεταξύ, έχει λάβει το φαινόμενο της σχολικής βίας στη χώρα μας
Σύμφωνα με έρευνα που εκπόνησε η Εταιρεία Ψυχοκοινωνικής Υγείας του Παιδιού και του Εφήβου (ΕΨΥΠΕ)  για το φαινόμενο της σχολικής βίας και της θυματοποίησης στην Ελλάδα, το ποσοστό των μαθητών που υφίσταται σχολικό εκφοβισμό υπολογίζεται στο 10% – 15% ενώ φαίνεται να παρουσιάζει αυξητική τάση κάνοντας τους ειδικούς να κάνουν λόγο για σοβαρό και εκτεταμένο πρόβλημα. Δείτε την έρευνα του “Χαμόγελου του παιδιού” για τη σχολική βία.
Στην έρευνα συμμετείχαν συνολικά 16.262 μαθητές δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης από 6 ευρωπαϊκά κράτη (Ελλάδα, Ιταλία, Βουλγαρία, Λετονία, Λιθουανία και Εσθονία).
Η συμπλήρωση των ερωτηματολογίων ολοκληρώθηκε και σύμφωνα με τα μέχρι στιγμής δεδομένα, οδηγούμαστε στο να συμπεράνουμε πως η αντίληψη των παιδιών αναφορικά με το φαινόμενο του Bullying είναι καλή καθώς επίσης ότι τα παιδιά θύματα βιώνουν το φαινόμενο κατά κύριο λόγο μέσα στα σχολεία συνηθέστερα με τη μορφή του λεκτικού εκφοβισμού.
Άξιο να αναφερθεί είναι και το γεγονός ότι οι μαθητές που συμμετείχαν στην έρευνα αναφέρουν ότι επιθυμούν να μάθουν περισσότερα για τη φύση και τα χαρακτηριστικά του bullying καθώς και για τον τρόπο αντιμετώπισής του από τους καθηγητές μέσα στο σχολείο.  Κάτι που αποδεικνύει πόσο καθοριστική είναι η ενεργή συμμετοχή της εκπαιδευτικής κοινότητας σε κάθε ενέργεια αφορά στο φαινόμενο.
Χρήσιμα τηλέφωνα
Εταιρεία Ψυχοκοινωνικής Υγείας του Παιδιού και του Εφήβου: 116-111
Χαμόγελο του Παιδιού: 1056 (Εθνική Τηλεφωνική γραμμή για τα Παιδιά SOS)
Πηγή: stopbullying.gov, antibullyingnetwork.gr

............................................................................................................................................................................................................................

Την Πέμπτη 9/12/2010  και ώρα 10-12 το πρωί στο χώρο του σχολείου, ο Σύλλογος Γονέων και Κηδεμόνων διοργανώνει μια συνάντηση για εκπαιδευτικούς και γονείς, κατά την οποία θα γίνει ομιλία από τη σχολική ψυχολόγο κα Ελένη Ανδρέου με θέμα: «Επιθετικότητα και εκφοβισμός/θυματοποίηση στο σχολείο: Παράγοντες επικινδυνότητας και προγράμματα πρόληψης». Καλό θα ήταν να παραβρεθούν όλοι οι γονείς. Μετά την ομιλία θα γίνει ενημέρωση από τη ψυχολόγο Ρούμπου Χριστίνα για τα προγράμματα του ΙΔΕΚΕ που αφορούν τη συμβουλευτική γονέων.

 ........................................................................................................................................................................................................................

Θέμα ταμπού παραμένει για τα παιδιά και τους εφήβους ο σχολικός εκφοβισμός, πιο γνωστός ως bullying, παρά το γεγονός ότι ένας στους έξι μαθητές δηλώνει ότι έχει υποστεί κάποιας μορφής σωματική ή λεκτική βία κατά τη διάρκεια της σχολικής ζωής του.

Οι έρευνες για τον σχολικό εκφοβισμό στην Ελλάδα βρίσκονται σε πρώιμο στάδιο, αλλά τα πρώτα στοιχεία δείχνουν ότι τα θύματά του ανέρχονται στο 14,7% του μαθητικού πληθυσμού της χώρας, ενώ το 6% των μαθητών αυτοπροσδιορίζονται ως θύτες.

Αυτά τα ποσοστά δείχνουν, σε σχέση με τη διεθνή εμπειρία, ότι οι Ελληνες μαθητές έχουν πολύ καλύτερη συμπεριφορά σε σχέση με συνομηλίκους τους από άλλες χώρες. Στην Αγγλία, για παράδειγμα, το ποσοστό των μαθητών που δηλώνει ότι έχει πέσει θύμα σχολικής βίας πλησιάζει το 30%.

Στις ΗΠΑ, μάλιστα, ο σχολικός εκφοβισμός ξεπερνά κάθε όριο, με το 77% των μαθητών να δηλώνει ότι έχει υπάρξει θύμα και το 25% να παραδέχεται ότι έχει ασκήσει σωματική, λεκτική ή ψυχολογική βία εις βάρος κάποιου συμμαθητή του. Αντίθετα, οι μαθητές στη χώρα μας αποδεικνύονται πιο βίαιοι από τους συνομηλίκους τους στη Νορβηγία και την Ιρλανδία.

Η αντιμετώπιση του σχολικού εκφοβισμού αποτελεί ιδιαίτερα πολύπλοκη υπόθεση για την Ελλάδα, λόγω του γεγονότος ότι πολλές φορές τα περιστατικά δεν δημοσιοποιούνται. Η επίκουρη καθηγήτρια Ψυχολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου και εθνική εκπρόσωπος στο Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο για τη σχολική βία, Βάσω Αρτινοπούλου, λέει ότι οι δάσκαλοι και οι καθηγητές δεν είναι εκπαιδευμένοι για να αντιμετωπίσουν σωστά το φαινόμενο.

«Το διδακτικό προσωπικό είναι ανέτοιμο να διαχειριστεί αυτά τα ζητήματα, γιατί δεν έχει λάβει την κατάλληλη εκπαίδευση. Στη χώρα μας, γενικά, είμαστε ανέτοιμοι σε θεσμικό επίπεδο, αν και γίνονται μεμονωμένες προσπάθειες.

Σε κάθε περίπτωση, οι γονείς που μαθαίνουν ότι το παιδί τους έχει πέσει θύμα σχολικού εκφοβισμού πρέπει από μόνοι τους να εμπλέκουν το σχολείο. Φυσικά η στήριξη του παιδιού τους είναι απαραίτητη, αλλά το φαινόμενο πρέπει να αντιμετωπιστεί επιθετικά γιατί υπάρχουν σοβαρές επιπτώσεις στον ψυχισμό του».

ΔιάλογοςΗ κ. Αρτινοπούλου λέει ότι η ίδια η διαμεσολάβηση των μαθητών είναι ιδιαίτερα σημαντική για την καταπολέμηση του bullying. «Τα προγράμματα που έχουν εκπονηθεί στο εξωτερικό, στα οποία μαθητές των σχολείων εκπαιδεύονται για να βοηθούν με τον διάλογο και άλλες δράσεις στην επίλυση των διαφορών χωρίς χρήση βίας, έχουν πολύ καλά αποτελέσματα. Στην Ελλάδα εφαρμόζονται ήδη σε σχολεία της Κρήτης, της Νέας Σμύρνης, του Ασπροπύργου, της Βαρβακείου και της Ιωνιδείου Σχολής», σημειώνει.

Από την πλευρά της, η ψυχολόγος και μέλος της μη κυβερνητικής οργάνωσης «Κόσμος Χωρίς Πολέμους και Χωρίς Βία», Ολγα Τσικρικά, τονίζει ότι ο σχολικός εκφοβισμός αποτελεί θέμα ταμπού για την Ελλάδα, εκτιμώντας ότι το φαινόμενο μπορεί να είναι πιο εκτεταμένο από όσο δείχνουν οι έρευνες. «Μπορεί κάποιο θύμα να μην το δηλώνει γραπτώς στις έρευνες από φόβο να μη χαρακτηριστεί δειλό από το περιβάλλον του. Στο εξωτερικό το θέμα έχει απενοχοποιηθεί και τα θύματα μιλούν πιο εύκολα».

Τα θύματα είναι συνήθως άτομα ντροπαλά, ήσυχα, έχουν λίγους φίλους εκτός σχολείου και κανέναν στενό φίλο στο σχολείο, με αποτέλεσμα να είναι απομονωμένα.

«Τα θύματα υστερούν σε δύναμη και εξουσία από τον θύτη, καθώς υπεισέρχονται πιθανότατα παράγοντες όπως η σωματική αναπηρία και ο ρατσισμός. Υπάρχει, επίσης, υπόνοια ότι οι μητέρες των θυμάτων είναι υπερπροστατευτικές, με αποτέλεσμα να προσκολλώνται σε αυτές αντί για τις παρέες τους και να μην μπορούν να τα βγάλουν πέρα μόνοι τους», σημειώνει η κ. Τσικρικά, η οποία πρόσφατα παρουσίασε τα ευρήματα της έρευνάς της σε ημερίδα που έγινε στην Πρέβεζα.

Αντίθετα, για τους μαθητές-θύτες προκύπτει ότι οι γονείς δεν τους έχουν περιβάλει με την πρέπουσα αγάπη στην παιδική ηλικία ή δίνουν οι ίδιοι το κακό παράδειγμα, εκφοβίζοντας τα παιδιά τους ή τους συναδέλφους στο εργασιακό περιβάλλον.

ΣΤΕΛΙΟΣ ΒΟΓΙΑΤΖΑΚΗΣ

Υποστήριξη
Τι πρέπει να προσέξουν οι γονείς

Κλεισμένο στον εαυτό του μένει το παιδί που πέφτει θύμα ενδοσχολικής βίας. Οι γονείς μπορούν να το αντιληφθούν αν προσέξουν διαφορές στη συμπεριφορά του: έντονο άγχος, ανασφάλεια, φοβίες, σχολική άρνηση, αποτυχία στα μαθήματα και μαθησιακές δυσκολίες είναι ορισμένες χαρακτηριστικές αλλαγές.

Το παιδί-θύμα μπορεί, επίσης, να εμφανίσει ψυχοσωματικά συμπτώματα, όπως πονοκεφάλους, πόνους στην κοιλιά, διαταραχές ύπνου, ενούρηση, κατάθλιψη ακόμη και απόπειρες αυτοκτονίας.

Το δυσάρεστο είναι ότι στην Ελλάδα υπάρχει ελλιπής ενημέρωση, ακόμη και άγνοια του προβλήματος από εκπαιδευτικούς και γονείς.

ΣτατιστικάΤα παραπάνω ανακοίνωσαν χθες ο αναπληρωτής καθηγητής Παιδοψυχιατρικής κ. Ιωάννης Τσιάντης, η ψυχολόγος κ. Εύη Αθανασιάδου και ο ψυχοθεραπευτής κ. Κώστας Φύσσας, παρουσιάζοντας τα στατιστικά στοιχεία από τη λειτουργία των τηλεφωνικών γραμμών υποστήριξης της Εταιρείας Ψυχοκοινωνικής Υγείας του Παιδιού (8018011177 και 116111).

Οι επιστήμονες τόνισαν ότι από τις 7 Δεκεμβρίου 2009 έως τον περασμένο Αύγουστο οι γραμμές δέχτηκαν συνολικά 1.608 κλήσεις.

Το 85% των καλούντων είναι γονείς, το 3% εκπαιδευτικοί και το 12% μέλη από το ευρύτερο συγγενικό περιβάλλον των εφήβων.

Το 13% των αιτημάτων αφορούσαν τη σχέση γονέων με τα παιδιά, το 11% σχέσεις των παιδιών με συνομηλίκους τους, το 5% σεξουαλικότητα και το 42% ψυχική υγεία.

Δ. ΚΑΡΑΓΙΩΡΓΟΣ, Εφημερίδα ΕΘΝΟΣ